Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Satureja montana & Sorbus aria

fotò
fotò
Pebre-d'ase

Satureja montana

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.

Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.

Descripcioun :
Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.

Usanço :
Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Tepiero seco - Relarg à jóuinis aubret - Ribo d'aigo - Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753

fotò
fotò
Aliguié

Sorbus aria

Rosaceae

Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.

Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.

Descripcioun :
L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.

Usanço :
"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.

Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai

Liò : Fourèst claro - Faio - Blachiero - Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
ges
CC
CC
RR
CC
CC
CC

Satureja montana & Sorbus aria

R
RR
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Coumpara Pebre-d'ase emé uno autro planto

fotò

Coumpara Aliguié emé uno autro planto

fotò